Bể chứa nước mưa ngầm bằng nhựa: Giải pháp mới giúp kiểm soát ngập úng đô thị

Phát biểu tại hội thảo, ông Hisahito Yoshida, Chủ tịch Công ty Chichibu Chemical Nhật Bản cho biết, giải pháp bể chứa nước mưa ngầm bằng nhựa đã được triển khai thành công tại nhiều quốc gia trên thế giới, mang lại những lợi ích thiết thực. Thực tế tại các nước như Nhật Bản cho thấy công nghệ bể chứa nước mưa ngầm bằng nhựa mang lại giải pháp tiềm năng giúp giảm thiểu rủi ro ngập úng đô thị, bổ sung nguồn nước ngầm và tối ưu hóa việc tái sử dụng nước. Việc tích hợp những giải pháp này vào hệ thống hạ tầng đô thị không chỉ giúp giảm gánh nặng do ngập lụt mà còn góp phần đảm bảo an ninh nguồn nước và phát triển bền vững môi trường.

Ông Hisahito Yoshida, Chủ tịch Công ty Chichibu Chemical Nhật Bản chia sẻ tại Hội thảo

ông Hisahito Yoshida nhấn mạnh, trong bối cảnh biến đổi khí hậu đang diễn biến phức tạp, với một đất nước mà phương tiện di chuyển chủ yếu là xe máy thì mức độ ảnh hưởng, thiệt hại do ngập lụt, ngập úng là rất lớn. “Vì vậy, việc sử dụng bể chứa nước mưa ngầm bằng nhựa ở các đô thị lớn, cũng như các khu công nghiệp tại Việt Nam là rất quan trọng. Tôi hy vọng hội thảo này sẽ mở ra cơ hội hợp tác cho các cơ quan quản lý, doanh nghiệp 2 bên trong phòng chống thiên tai, lũ lụt”.

Chia sẻ về các giải pháp thoát nước bền vững và thực tế áp dụng tại các đô thị Việt Nam, PGS. TS Vũ Thị Vinh, Chuyên gia quản lý Hạ tầng kỹ thuật đô thị, nguyên Tổng thư ký Hiệp hội các đô thị Việt Nam cho rằng, thoát nước bền vững là một cách tiếp cận trong quản lý nước mưa và thoát nước nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực của đô thị hóa đối với môi trường tự nhiên.

PGS.TS Vũ Thị Vinh, Chuyên gia quản lý hạ tầng kỹ thuật đô thị chia sẻ tại Hội thảo

Hệ thống thoát nước bền vững (SUDS) được Hiệp hội Xây dựng Vương Quốc Anh (CIRIA) đề xuất với ý tưởng về phát triển bền vững được tích hợp vào quy trình thiết kế hệ thống thoát nước. Điều này có nghĩa là những tác động của hệ thống thoát nước không làm thay đổi lưu lượng tại nguồn, không chuyển nguy cơ từ nơi này sang nơi khác. Bên cạnh việc góp phần phát triển đô thị bền vững, hệ thống thoát nước có thể được thiết kế để cải thiện không gian đô thị, quản lý rủi ro môi trường.

Về hiện trạng hệ thống thoát nước đô thị tại Việt Nam, PGS.TS Vũ Thị Vinh cho biết, hầu hết các đô thị tại Việt Nam sử dụng hệ thống thoát nước hỗn hợp, tức là thu gom cả nước mưa và nước thải sinh hoạt trong cùng một đường cống. Điều này dễ gây ra tình trạng quá tải cống thoát nước khi có mưa lớn. Bên cạnh đó, nhiều hệ thống thoát nước đã xây dựng từ lâu, không đáp ứng được nhu cầu thoát nước trong điều kiện đô thị hóa hiện nay. Đường kính cống nhỏ, khả năng thoát nước không đủ trong các trận mưa lớn. Đặc biệt, hiện nay các thành phố lớn như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, và Đà Nẵng thường xuyên gặp ngập lụt cục bộ do hệ thống thoát nước không đủ năng lực.

Để quản lý nước mưa và thoát nước nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực của đô thị hóa đối với môi trường tự nhiên, chia sẻ về các giải pháp thực hiện thoát nước bền vững tại Việt Nam trong thời gian tới, PGS. TS Vũ Thị Vinh, Chuyên gia quản lý Hạ tầng kỹ thuật đô thị, nguyên Tổng thư ký Hiệp hội các đô thị Việt Nam cho rằng, lãnh đạo các địa phương cần tăng cường đào tạo và nâng cao năng lực cho cán bộ địa phương để vận hành, bảo trì và lập quy hoạch dự án phù hợp; Huy động vốn đa nguồn, từ ngân sách nhà nước, doanh nghiệp tư nhân đến sự hỗ trợ quốc tế; Nâng cao nhận thức cộng đồng thông qua các chương trình truyền thông về lợi ích của thoát nước bền vững. Đặc biệt, cần tập trung hoàn thiện khung pháp lý và sự phối hợp giữa các cơ quan quản lý và địa phương để hỗ trợ nhân rộng các dự án hiệu quả hơn.

Tại các hộ gia đình, giải pháp thoát nước bền vững được đề xuất như: giải pháp mái nhà xanh, bể thu gom và tái sử dụng nước mưa nhằm hạn chế lượng nước mưa chảy tràn nhanh vào hệ thống thoát nước và giảm áp lực lên các cống thoát nước truyền thống; Lọc sạch nước mưa trước khi xả ra môi trường, loại bỏ các chất ô nhiễm như dầu mỡ, bụi bẩn, và rác thải.

Các giải pháp thoát nước bền vững thường tích hợp với cảnh quan đô thị, tạo không gian xanh, cải thiện chất lượng sống như hồ điều hòa, vùng thấm nước; Tái sử dụng nước mưa trong sinh hoạt (tưới cây, vệ sinh...) và bổ sung nguồn nước ngầm…

Các đại biểu chia sẻ tại hội thảo

Giới thiệu công nghệ bể chứa nước mưa ngầm bằng nhựa, ông Hideyuki Muofushi, Công ty trách nhiệm hữu hạn hóa chất Chichibu, Nhật Bản cho biết, New Pal-kun là một công trình chứa nước mưa bằng nhựa (PRSS) chủ yếu được phát triển để phòng ngừa thiên tai ngập lụt bằng cách lưu trữ tạm thời nước mưa dưới lòng đất. Công trình này có độ bền cao, độ rỗng đạt trên 95%, thi công dễ dàng và nhanh chóng.

Ngay cả mảnh lớn nhất của New Pal-kun chỉ nặng 3 kg, có thể dễ dàng mang vác và lắp đặt bằng tay mà không cần sử dụng thêm máy móc xây dựng, ngoài ra nhờ vào thiết kế và nguyên liệu thô độc đáo, bề mặt phía trên có thể tận dụng làm bãi đậu xe, sân…

Đặc biệt, công trình chứa nước mưa bằng nhựa (PRSS) được phân thành 2 loại: loại thấm được và loại không thấm. Trong đó, loại thấm được khi nước mưa được lưu về trong PRSS, nước sẽ được thấm vào lòng đất qua lớp màng thấm, nước mưa thấm xuống góp phần bổ cập nước ngầm…Còn loại không thấm, có thể chứa nước mưa và ngăn ngừa ngập lụt. Ngoài ra, nước mưa có thể được sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau bằng cách thay đối hệ thống thoát nước. Loại không thấm nước cũng có hiệu quả đối với các khu vực nơi có mực nước ngầm cao.